Vetmed - PGS - İlaç Veritabanı

İlaç Formu	Enjektabl Çözelti
Hayvanlar	At, Sığır
İçerik	Kloprostenol (Cloprostenol Sodium), Klorokrezol

PGS ve daha binlerce ilacın bilgilerine internet bağlantınız olmadan da erişebilirsiniz.

Veteriner hekim tarafından başka şekilde tavsiye edilmediği takdirde;
Sığırlar: 500 µg kloprostenol farmakolojik dozunda uygulanır. 2 ml’lik tek veya tekrarlanan dozlar kas içi enjeksiyonla verilir.
Atlar: 400 kg’a kadar olan atlara 125 – 250 µg kloprostenol, 400 kg’ın üzerindeki atlara 250 – 500 µg kloprostenol dozunda uygulanır.
400 kg’a kadar: 0.5-1.0 ml
400 kg ve üzeri: 1.0-2.0 ml tek kas içi enjeksiyon uygulanır.
• Uygulama bölgesi temiz ve kuru olmalıdır.
Sığırlarda Uygulama :
1. Suböstrus tedavisi : Daha çok yüksek verimli ineklerde pik laktasyon dönemlerinde siklusun normal olmasına rağmen kızgınlık belirtilerinin azlığı ve görülmemesidir. Bu durumda olan hayvanlara, rektal palpasyonla korpus luteumun belirlenmesinin ardından, PGS enjeksiyonu uygulanır ve östrus yakından izlenir. Kızgınlık gösterenlere tohumlama uygulanır. Genellikle kas içi tek doz yeterli olmasına karşın bazı hayvanlara refraktör periyodu sırasında uygulanmış olabilir ve hayvanlar bu yüzden yanıt vermeyebilirler. Kızgınlık göstermeyen hayvanlara, ilk enjeksiyondan 11-13 gün sonra tek bir enjeksiyon daha uygulanmalı ve 72-96 saat sonra tohumlama yapılmalıdır.
2. Doğumun öne alınması
Doğumun başlatılması, tahmin edilen doğum tarihine yakın bir zamanda, mümkünse normalden 10 günden evvel olmayacak şekilde yapılmalıdır. Doğumun başlatılmasına, tohumlamanın teyidi ile kesinleşmiş gebeliğin bilinen tarihinden itibaren 270. günden önce kalkışılmamalıdır. Uygulama yapılan tüm hayvanlar dikkatle gözlenmelidir. Genel bir kural olarak, kısaltılmış gebelik periyodunda, fötal membranların kalma olasılığının normalden fazla olması beklenebilir. Erken doğumun bir sonucu olarak, yeni doğan buzağıların hayatta kalma oranında bir azalma olabileceği kabul edilmektedir. Bu uygulamanın yapıldığı tüm hayvanlara ve yavrularına özel bakım ve gözlem gereklidir.
3. Abortus
İstenmeyen gebeliklerde 1. haftadan 150. gününe kadar sonlandırılabilir. Gebeliğin 100. gününden önce abort, hızlı ve etkin bir şekilde yapılabilir. Gebeliğin 100.-150. günleri arasında uygulandığında, sonuçlar daha az güvenilirdir. Gebelik ilerledikçe, tahminen bazı ineklerde korpus luteuma olan bağımlılık azalmaktadır. Abort, gebeliğin 150. gününden sonra yapılmamalıdır. Nadiren de olsa abortu takiben metritis meydana gelebildiğinden, PGS uygulanan hayvanlar, fetüs ve plasental membranlar tamamen düşene kadar gözlem altında tutulmalıdır. Uygulamadan 2-7 gün içinde abort şekillenir, eğer hayvan 8. günde abort yapmadıysa, ikinci bir enjeksiyon verilmelidir. İkiz gebeliklerde ikinci enjeksiyon gerekebilir. Uygulamadan sonraki birkaç gün içinde vaginadan prulent bir sıvı ve /veya fötal materyal çıkışı meydana gelir. Bu materyalin atılmasının sağlanması için sırasında hayvan gözlem altında tutulmalıdır. Uygulama 11-13 gün sonra tekrar edilebilir. Uygun antibakteriyel tedavinin yapılması yararlıdır. Uterus normale dönünceye kadar tohumlama yapılmamalıdır.
4. Anormal gebeliğe son verme:
a) Mumyalaşmış fetüsün alınması:
Fetüsün ölümünü takiben dehidrasyon ve dejenerasyon başlar. Gebeliğin herhangi bir döneminde luteolizisin başlatılması, bu mumyalaşmış fetüsün uterustan vajinaya atılması ile sonuçlanır. Vajinadan elle müdahale gerekli olabilir. Bu aşamadan sonra, hayvandaki normal siklüs aktivitesi devam eder.
b) Fötal membranların hidropsu:
Plasental sıvıların patolojik birikimi (hidramniosoz veya hidrallantois) ciddi fizyolojik komplikasyonlara ve ölüme neden olabilir. Operatif drenaj, bu durumun hafifletilmesinde her zaman başarılı olmayabilir. PGS tek doz uygulanarak, böyle vakalarda doğumu başlatmada kullanılabilir.
5. Ovaryumun luteal kistleri
Kistik ovaryum kalıcı korpus luteumdan kaynaklanıyorsa PGS uygulaması ile normal siklus faaliyeti başlar. Tedavi sonunda tamamen tatmin edici sonuçlar elde edebilmek için kesin teşhis şarttır.
6. Kronik endometritis (Pyometra):
Reprodüktif sistemin doğum sırasında hasar görmesi veya doğum sonrası sonun atılmaması, sıklıkla enfeksiyona ve uterusun iltihaplanmasına yol açar. Doğumdan kısa süre sonra meydana gelen akut veya sub-akut endometritis, antibiyotik tedavisi çoğu kez düzelmekle birlikte belli koşullar altında, endometritis doğum sonrası bir kaç haftaya kadar devam edebilir. Uterus çok şişer ve hafif hamur kıvamını alır. İltihaplı akıntı ile doludur. Bu durumda olan uterus, inekte kronik olarak östrus siklusunun olmaması ve kalıcı korpus luteumun varlığı ile karakterizedir. Luteal regresyonun başlatılmasıyla bu durum başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Gerekli durumlarda tedavi, 10-14 günlük
aralıklarla tekrarlanabilir.
7. Yumurtalık luteal kistleri
Östrusun görülmeyişi ile ilişkili olarak kalıcı luteal doku, kistik yumurtalıkların muayenesi ile teşhis edilir. PGS bu durumun düzeltilmesinde ve normal siklusa dönüşün gerçekleştirilmesinde etkilidir. Tedavi sonunda tamamen tatmin edici sonuçlar elde edebilmek için kesin teşhis şarttır.
8. Sığırlarda Kontrollü Suni Tohumlama Programları
PGS’nin luteolitik aktivitesi, sığırların yetiştirme modelinin kontrolü için kullanılabilir. Her bir belli grup veya sürü için özellik ve amaçlara en uygunu seçmenin mümkün olduğu çeşitli tedavi rejimleri bulunmaktadır. PGS, östrusu ortaya çıkarmak için kullanılabildiği gibi, herhangi bir östrus kontrolü bilgisi olmaksızın, suni tohumlama sezonunun programlanmasında da kullanılır. Önerilen 4 program aşağıda belirtilmiştir.

Not:
– En iyi sonuçlar kızgınlık tespitinin yapıldığı sürülerde elde edilir.
– Hayvanların tanımlanması önemlidir.
– Suni Tohumlama, enjeksiyondan 72 saat sonra yapıldıysa, gebelik oranı yaklaşık %20 düşer.
– Sütçü Tip Sürüler
Östrus tespiti olmaksızın, suni tohumlama yapılmasını sağladığından, hayvanlardaki buzağılama indeksinin daha iyi kontrol edilmesini sağlar. Buna bağlı olarak, döl tutmadığı düşünülerek ayrılan ineklerin sayısı düşer. Yemleme, suni tohumlama ve kuruya alma dönemi için uygun ölçüde ayrılmış olan inek gruplarında, östrusun senkronizasyonu ile daha etkin bir sevk ve idare sağlanır. Sürüde, tam bir doğum sezonu fırsatı yaratır ve buna bağlı olarak tohumlama programının sonunda döl tutmayan ineklerin sayısı azalır. PGS ile, suni tohumlama programı hızlandırılabilir.
– Etçi Tip Sürüler
Genetik olarak üstün nitelikli boğaların kullanılması ile gelecek nesillerin geliştirilmesi için Suni Tohumlama kullanımını kolaylaştırmaktadır. Kızgınlık kontrolü tespiti ile ilgili problemleri önler ve tek tek hayvanlar yerine sığır gruplarını hazırlayarak tohumlama programının uygulanmasını pratik hale getirir.
Gebelik ve doğumun daha iyi yönlendirilmesini sağlar. İstenen dönemde doğum sağlanarak, bir örnek buzağılar elde edilir. Yaş ve ağırlık yönünden birbirine yakın olan buzağıların bakım ve idaresi kolaylaştığından, zaman ve iş gücünden tasarruf edilir.
Atlarda uygulama
PGS Enjeksiyonluk çözelti Pony cinsi atlar ve eşeklerde 0.5 – 1 ml, büyük at cinslerinde ise 1-2 ml (250 – 500 µg) dozda kullanılmalıdır. Kısraklarda uygulamadan 2-4 gün sonra korpus luteumun luteolizini izleyen fertil östrus görülür.
PGS güçlü bir luteolitik ajan olarak çeşitli durumlarda kısraklarda korpus luteumun regresyonuna neden olur. Tedaviden sonraki 2-4 gün içinde luteolizisi takiben başlatılan östrus ve ovulasyonlar izler. PGS ile tedavi edilen kısraklarda, östrus siklusunun progestasyonal fazı olan diöstrus sırasında, prostaglandinlerin luteolitik aktivitesine cevap verilmeyen hallerde, ovulasyondan sonra 4-5 günlük bir refraktör periyodu olduğu not edilmelidir.
PGS geniş bir güvenlik marjına sahiptir ve ilaçla oluşturulmuş östrus sırasında gebe kalan kısraklarda ve doğan tayların üzerinde hiçbir zararlı etkisi bulunmamaktadır. Aşağıda belirtilmiş klinik durumlarda PGS bu özellikleri ile korpus luteumun yaşam süresini kısaltır:
1. Erken fötal ölüm ve resorpsiyonu takiben luteolizisin başlatılması:
Gebe kısrakların yaklaşık %8-10’u, gebeliğin ilk 100 günü sırasında düşük yapar. Yumurtalıkta luteal fonksiyonun devamlılığı, östrusa erken dönüşe engel olur. 45. günden önce tedavi önerilir.
2. Kalıcı diöstrus olgularının sonlandırılmasında :
Gebe olmayan kısraklar, sık sık veya azami olarak bir kızgınlığın izlenemediği düzensiz bir diostrus dönemine girerler. Bu şekildeki kısrakların oranı oldukça yüksektir. Siklus göstermeyenler anoestrustan ziyade, uzun bir diöstrus safhasındadırlar ve bu duruma özellikle yetiştirme mevsiminin sonlarında rastlanır.
3. Yalancı gebeliği sonlandırma:
Normal östrusa sahip ve sonradan boş oldukları anlaşılan bazı kısraklar (düşük veya fetüs resorpsiyonu olmayan) gebeliğin klinik belirtilerini gösterirler. Bu hayvanlar yalancı gebe (pseudopregnant) olarak adlandırılırlar.
4. Laktasyon dönemindeki anöstrusunun tedavisi:
Erken doğumdan sonra, aylar boyunca tekrar siklusa geçmekte başarısız olan kısraklarda kullanılabilir. Ancak, bu sorunun başka değişik nedenlerden meydana gelmiş olabileceği de akılda tutulmalıdır.
5. Döl tutmayan ve genç kısraklar:
Muayenede, fonksiyonel korpus luteuma sahip olduğu ve kalıcı luteal fonksiyondan muzdarip veya yumurtalık siklusu devam ederken normal kızgınlık davranışında bulunmadığı (sakin kızgınlık) tespit edilen hayvanların bazılarında kullanılabilir.
6. Östrusun senkronizasyonu:
Bazı şartlar altında, aygır sevk ve idaresinde arzu edilen bir araç olabilir. Diöstrus sırasındaki tedavi, tedaviden 8-12 gün sonra meydana gelen ovulasyonla, genellikle 2-4 gün sonra östrusu başlatır.
7. Pyometra ve endometritis tedavisi:
Bu hastalıklarda korpus luteum varığına sıkça rastlanmaktadır. Uygun antibakteriyel tedavi ile birlikte
uygulama yapılır.
8. Doğumun öne alınması:
Gebeliğin 330. gününden sonra , kolostrum içeren fonksiyonel memeleri olan kısraklarda pelvik ligamentlerde gevşeme gerçekleşmiş ise tek uygulamayı izleyen birkaç saat içinde doğum gerçekleşir.

Prostaglandinlerin ancak korpus luteum varlğında etkili oldukları unutulmamalıdır. Prostaglandinin luteolitik etkisine duyarlı olmayan sığırlarda, ovulasyondan sonra 4-5 günlük bir refraktörik periyot vardır yani ovulasyonu takiben 5 gün içinde kullanılırsa etkili olmaz.

İnek ve kısraklarda şekillenen pyometra olgularında PG’lerin etkili olabilmesi için ovaryumlarda luteal bir dokunun bulunması gereklidir.
Luteal kistler, klinik olarak genellikle anöstrus ile seyreden ovaryum kistleridir. Foliküler kistlerden ayırt etmek gerekir, çünkü PG’ler foliküler kistleri etkilemezler.
Kısrakların hakiki anöstrusta olmaları, uteruslarında kist ya da neoplazm gibi formasyonların varlığı PGS’ye yanıt alınamamasının nedeni olabilir.
Başarılı bir siklus denetimi ve senkronizasyon için hayvanlar normal siklusa sahip olmalıdır. İlaç uygulamasından önce rektal muayene, gebe veya anöstrus dönemindeki hayvanların tohumlama riskini elimine eder. Tedavi gören hayvanların beslenme ve kondüsyonlarına özel itina gösterilmelidir. Programların uygulama sırasında, yemleme düzenlerinde, yem takibinde ani değişiklikler veya gruplarının değiştirilmesi gibi stres doğuran faktörlerden kaçınılmalıdır. Sun’i tohumlama uygulanacaksa, tohumun kalitesinden ve doğru tohumlama yönteminin seçilmiş olmasından emin olunmalıdır.
Enjeksiyon sırasında bir kısım solüsyonun boşa gitmesi, veya yağ doku içine enjekte edilmesi istenen sonucun alınamamasında etkili olabilir.
PGS, iyi bir güvenlik marjına sahiptir ve fertiliteyi olumsuz yönde etkilemez. Tedaviyi izleyen östrus döneminde meydana gelen gebelikte, yavru üzerinde hiç bir zararlı etkisi rapor edilmemiştir.

İSTENMEYEN/YAN ETKİLER
Kısraklarda ısı düzensizlikleri, abdominal sancı ve ishal görülebilir. Sığırlarda önerilen dozlarda bilinen bir yan etkisi yoktur.

İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ
Nonsteroid antienflematuar ilaçlar endojen prostaglandin sentezini inhibe ettiğinden, bu tür ilaçlarla birlikte kullanılmamalıdır.

DOZ AŞIMINDA BELİRTİLER,TEDBİRLER ve ANTİDOT
Sığırlarda, 500 µg kloprostenolün önerilen etkili dozunun 80 katına kadar istenmeyen etki görülmemiştir. Kazara çok yüksek dozlar verildiğinde, atlarda terleme (tedavinin yaklaşık 20 dakikası içinde meydana gelen), artan solunum ve kalp atışı, abdominal rahatsızlık belirtileri, sulu ishal ve halsizlik gibi istenmeyen etkiler meydana gelebilir. Ancak, istenmeyen reaksiyonlar genellikle hafif ve geçicidir. Özel bir klinik uygulama önerilmemektedir.

KONTRENDİKASYONLARI
Damar içi yol ile enjekte edilmez.
Kloprostenol aşağıdaki durumlarda uygulanmamalıdır;

Akut veya sub-akut gastrointestinal sistem rahatsızlıkları olan kısraklarda,
Akut veya sub-akut solunum yolu hastalığı olan kısraklarda (bu önemli bir kriterdir, çünkü bazı hayvan türlerinde prostaglandinlerin enjeksiyonu, akut solunum problemleri ile sonuçlanabilir), Servikal dilatasyonun gerçekleşmediği durumlarda uterusun yırtılmasına bağlı olarak ölüm görülebileceğinden kullanılmamalıdır.

Gebelikte Kullanım: Gebeliğin bazı dönemlerinde luteolizis, fetüsün kaybına yol açabilir. Bu nedenle istenmeyen gebelikler ve gebeliğin son dönemindeki istemli doğumu uyarma durumları dışında gebe inek ve kısraklarda kullanılmaz.

PGS

BILEŞIMI

FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ

KULLANIM SAHASI/ENDİKASYONLARI

KULLANIM ŞEKLİ VE DOZU

HEDEF TÜRLER İÇİN ÖZEL KLİNİK BİLGİLER /UYARILAR

GIDALARDA İLAÇ KALINTI UYARILARI

UYGULAYICININ ALMASI GEREKEN ÖNLEMLER VE HEKİMLER İÇİN UYARILAR

GENEL UYARILAR

DİĞER BİLGİLER